PwC Türkiye, PwC Türkiye Şirket Ortağı ve Tedarik Zinciri Lideri Dr. İsmail Karakış ve PwC Türkiye Kıdemli Müdür ve Yönetim Danışmanı Onur Gültekin liderliğinde “Lojistik Maliyetlerimizi Ne Kadar Doğru Tahmin Ediyoruz? Lojistik İhaleleriniz için Baz Maliyetlerinizi Yapay Zeka ile Tahmin Edin” adlı rapor yayınlandı. Lojistik Maliyetlerimizi Ne Kadar Doğru Tahmin Ediyoruz? Raporunda öne çıkan bazı noktalar şunlar:
DIŞ KAYNAK KULLANIMI VE LOJİSTİK
Lojistik maliyetler, operasyonların kapsamı daha karmaşık hale geldikçe giderek artan bir önemle, şirketler için operasyonel maliyet kalemleri arasında kritik bir
rol oynamaktadır. Lojistik, geleneksel olarak imalat endüstrisindeki operasyonların ana parçalarından biri olmuştur. Neredeyse tüm sektörlerdeki değer zincirleri daha karmaşık hale gelme eğilimindeyken, lojistik operasyonların önemi tüm şirketler için daha da artmaktadır. Birçok şirket farklı sebeplerden dolayı lojistik operasyonlarında dış kaynak kullanma eğilimindedir.
Operasyonların fiziksel olarak genişlemesi, lojistik özelinde ihtiyaç duyulan bilgi (know-how), taşınmaz varlık gereksinimleri, makroekonomik ve politik faktörlerin etkisi, şirketlerin bu kadar temel bir süreç için dış kaynak kullanımını tercih etmesindeki en önde gelen nedenlerdir. Bununla birlikte, bu faktörlerin getirdiği belirsizlik, üçüncü parti lojistik (3PL) hizmet sağlayıcılarının iş modelinin merkezinde yer alır.
NAKLİYE MALİYETLERİNİN GELİRE ORANI
PwC’nin analizleri ve “Tedarik Zinciri Yönetimi Anketi” adlı son çalışması; perakende, hızlı tüketim malları, otomotiv ve kimyasallar gibi birçok sektör için ülkemizde nakliye maliyetlerinin gelire oranının yaklaşık %5 olarak tahmin edildiğini göstermektedir. ( PwC – TEDAR Tedarik Zinciri Yönetimi Anketi 2019) Ayrıca PwC tarafından yapılan “Yeni Nesil Satın Alma Anketi 2021” çalışmasında, lojistiğin en büyük ilk üç harcama kategorisi içinde yer aldığı ve önümüzdeki 5 yıl içerisinde de bu konumunu korumasının beklendiği tespiti yer almaktadır. (PwC – TEDAR Yeni Nesil Satınalma Anketi 2021)
Bu nedenle, maliyet düşürme fırsatları ve bütçe farklılıklarını dengelemek için yaklaşımlar arayan tedarik zinciri ve satınalma yöneticileri, lojistik ile ilgili hizmetlerin alımı konusuna odaklanmıştır.
LOJİSTİK OPERASYONLARDA DİJİTALLEŞME
Maliyet düşürme tarafında, şirketler lojistik hizmet alım maliyetlerini günümüz koşullarında optimize etmek için çeşitli stratejiler benimsemektedir. Birçok şirket organizasyonel olgunluğu artırmak için stratejik satınalma ve kategori yönetimi gibi fonksiyonları uygulayarak satınalma operasyon modellerini yeniden yapılandırmaktadır. Lojistik operasyonlar için şirketler süreçlerini dijitalleştirmekte ve sevkiyatlarını Taşımacılık Yönetim Sistemi (Transportation Management System- TMS) diye adlandırılan kurumsal uygulamalar üzerinde planlamaktadır.
VERİYE DAYALI KARAR DESTEK SİSTEMİNDEN YOKSUNLUK
Şirketlerin çoğu lojistik maliyetleri üzerindeki kontrollerini artırmak, lojistik maliyetlerini geçmiş verilere dayanarak tahmin etmek, lojistik satınalma maliyetlerini azaltmak adına lojistik ihalelerini ve müzakerelerini daha etkin bir şekilde yönetmek için veriye dayalı bir karar destek sisteminden yoksundur.
BUGÜN VE GELECEK BEŞ YILDA EN YÜKSEK HARCAMA TUTARI
Lojistik hizmet kategorisi şirketlerin endirekt satınalma kategorilerinde bugün ve gelecekteki beş yılda en yüksek harcama tutarına sahiptir.
TEKLİFLERİN MALİYETLERİNİ TAHMİN ETMEK
Şirketler bir 3PL hizmet sağlayıcısına ihtiyaç duyduklarında ihaleler düzenlemekte ve rakip hizmet sağlayıcı şirketler şartnamelere göre teklifler vermektedir. Şirketler için bütçelerini ayarlayabilmek ve ihaledeki fiyat müzakerelerinden daha etkili sonuç alabilmek adına herhangi bir teklif alınmadan önce tekliflerin maliyetlerini tahmin etmeleri önemlidir.
PWC’NİN GELİŞTİRDİĞİ YAPAY ZEKA DESTEKLİ ÇÖZÜM
PwC olarak geliştirdiğimiz analitik yaklaşım, bu boşluğu doldurmak için belirtilen sorunlu noktaları yapay zekâ destekli bir çözümle gidermeyi hedeflemektedir. Geleneksel taşımacılık yönetimi çözümlerinin aksine, yapay zekâ (AI) motorunun temeli olan yapay sinir ağları, potansiyel maliyet faktörleri ile 3PL hizmet sağlayıcılarının fiyatlandırma mekanizması arasındaki ilişkileri başarılı bir şekilde yakalamaktadır. Bu nedenle, yapay zekâ motoru yalnızca müşterinin yükleme yeri, varış noktası, hacim gibi ihale şartnamesinin özelliklerini değil, aynı zamanda yakıt fiyatları, altyapı bağlantısı ve ekonomik faaliyet gibi dış faktörleri de dikkate almaktadır.
